මම කියවපු පොත්

ශ්‍රේෂ්ඨ රුසියානු නවකතාවක්...විශිෂ්ට පරිවර්තනයක්...

1809 අප්‍රේල් 01 වැනිදා නිකොලායි වාසිලිවිච් ගොගොල්  යුක්‍රේනයේ පොල්තාවා පළාතේ සොරෝචින්ස්කි ගමේදී උපත ලැබීය...කුඩා ඉඩම් හිමියෙකු වූ ඔහුගේ පියාට ප්‍රවේණි දාසයන් හාරසියක් සමග කුඩා වත්තක් තිබිණ...එම නිසා ආර්ථික අහේනියක් ගොගොල්ගේ ළමා කාලයට ඇතුළු නොවීය....උමතුවට ලං වන තරමට දැඩි ආගමික භක්තියෙන් කටයුතු කළ කාන්තාවක් වූ ඔහුගේ මවගේ බලපැම ගොගොල් නවකතා කරුවෙකු වශයෙන් නැගීමටත් , ඛේදජනක බැසීමටත් හේතු වූ බව පෙනේ...

අසාමාන්‍ය චරිතයක් ඇති ශිෂ්‍යයකු වූ ගොගොල් ළමා වියේදී පාසල් නාට්‍යවල විවිධ චරිත රඟපෑවේය...ඔහුගේ මුහුණ හාස්‍ය දනවන පෙනුමකින් සමන්විත වී තිබු නිසා පාසල් නාට්‍යවල හාස්‍යෝත්පාදක චරිතවලට පණපෙවීමට හැකියාව ද ලැබිණි...

තරුණ කල නීතිය හැදෑරීමට පීටර්ස්බර්ග් අගනුවරට ගිය ගොගොල් ඒ අදහස අතහැර දමා රජයේ කාර්යාලයක ලිපිකරුවකු බවට පත්විය...එය ජීවත් වීමට ප්‍රමාණවත් නොවූ නිසා තමා උපන් ගමේ ජනකතා ලියා පුවත්පත් වලට යැවීය...පසුව ඒ ජනකතා සියල්ල එකතු කර පොතක් ලෙස පල කළේය...ඔහු හීනෙකින් වත් නොසිතු දෙයක් මේ අතර සිදුවිය..ඒ එක රැයෙන් දක්ෂ නවකතා කරුවෙකු ලෙස ප්‍රසිද්ධියට පත් වීමය...එවිට ඔහුගේ වයස අවුරුදු 23 කි...

ගොගොල් ලියූ කතා කීපයක් ජනාදරයට ලක්වීම නිසා ජනප්‍රියත්වය ඔහු පසුපස හඹා ආවේය..හාස්‍යෝත්පාදක නාට්‍ය දෙකක් ද ඔහු අතින් රචනා විය...ස්වකිය කතා මගින් සමාජ අසාධාරණය ,දිළිදුකම ,ඉඩම් හිමි පන්තියේ පිරිහීම ,නිලදාරී පැලැන්තියේ දුෂණය ,අත්තනෝමතික රාජ්‍ය පාලනය හා සමාජ පරිහාණිය කෙරෙහි පාඨකයනගේ අවධානය යොමු කල ගොගොල් හාස්‍ය රසය පිරිණු තම රීතිය තියුණු අවියක් කර ගත්තේය...පාලක පන්තිය දැඩි ලෙස උපහාසයට ලක්කළ ගොගොල් විශාල වශයෙන් සතුරන් ද මිතුරන්ද ඇති කර ගන්නට සමත් විය...

1842 දී ඔහුගේ විශිෂ්ටතම නවකතාව වූ "මළ මිනිස්සු( Dead Souls)" නවකතාව ලියා අවසන් කළේය...එකල රුසියාවේ රදලයන් ගේ ඉඩම්වල සේවය කල ගොවීහු ප්‍රවේණි දාසයෝ වුහ...ඉඩම් හිමියෙකුගේ වත් පොහොසත් කම් මනින ලද්දේ ඔහු සතු ඉඩම් ප්‍රමාණයෙන් හා දාසයන්ගේ ගණනින්ය...හැම ඉඩම් හිමියෙකු විසින්ම තමා සතු දාසයන් ගේ නාම ලේඛනයක් අවුරුදු 10 කටම වරක් රජයේ ලියාපදිංචි කල යුතුය...එම කාලය තුලදී හැම දාසයකු වෙනුවෙන්ම ඔහු රජයට බද්දක් ගෙවිය යුතුය...දාසයන් මලත් ඒ බද්ද ගෙවිය යුතුය...දස වසරකට පසු නව නාම ලේඛනය ලියාපදිංචි කරන තෙක් හැම දාසයන්ම ජීවතුන් අතර සිටින්නෙකු මෙන් පිළිගන්නා ලද්දේය...ඉඩම් නැතිව දාසයන් පමණක් වුවද විකිණිය හැකිය...දාසයන් රජයට උකස් තැබිය හැකිය...එක් වරක් නොව දෙවරක් වුවද උකස් තැබිය හැකිය...මේ පොතේ සදහන් වන මළ මිනිස්සු මළ දාසයෝ වෙති..

මළ මිනිසුන් විකුණා වංචාවෙන් මුදල් හම්බ කල " චිචිකොව් " ගොගොල් ගේ කතා නායකයාය...ඇත්තටම චිචිකොව් සොරෙකි...ගිය ගිය තැන ගරු බුහුමන් ඇතිව පිළිගනු ලබන දුටු දුටු අයගේ සිත් ගැනීමට සමත් ඉතා වැදගත් නම්බුකාර සොරෙකි...ඔහුගේ අදහස් අනුව ඔහු දියුණු වීමට වෑයම් කරන්නෙකි...මුදල් හම්බ කරගෙන දාසයන් සමග ඉඩමක් ගෙන දායාදත් සමග හොද පෙලවාසියක් කරගෙන රටට ජාතියට වැඩ ඇති දු පුතුන් හදා වඩා අන්තිමේදී රජයෙන් නම්බු නාම ලබා සැපවත් ජීවිතයක් ගත කිරීම ඔහුගේ අරමුණයි...ඒ සදහා ඔහු රාජ්‍ය සේවයට බැදුනේය...එහෙත් රජයට උගත් අවංක සේවකයන් ගෙන් වැඩක් නැති හෙයින් ඔහු අල්ලස් ගන්නට විය...අන්තිමේදී ඔහු රජයට අසු විය...හිරේ නොගොස් බේරුණේ යන්තමිනි...රාජ්‍ය සේවය අතහැර දැමු චිචිකොව් කදිම වැඩ පිළිවෙලක් සකස් කර ගත්තේය...ඒ ඉඩම් හිමියන් වෙත ගොස් ඔවුන්ගේ ඉඩම් වල මිය ගිය දාසයන් මිලට ගෙන රජයට උකස් තබා ලබාගත් මුදලින් පණ දාසයන් සමග ඉඩම් හිමියෙකු වීමයි...

ඉතා දිගු හාස්‍යජනක නවකතාවක් වන මළ මිනිස්සු , චිචිකොව් සමග රුසියාව පුරා යමින් ඔවුන්ගේ ජන ජීවිතයේ සෑම පැතිකඩක්ම විස්තර කරයි...මේ සංචාරය තුළින් එවකට සමස්ත රුසියානු සමාජයේ පැවැති ආර්ථික සමාජීය දේශපාලන ව්‍යූහයන් ජරාජීර්ණ පරිසරයක් ගොගොල් විසින් කදිමට සිතුවමට නැගීය...සිය මාහැඟි නවකතාව වූ මළ මිනිස්සු ලියා පළකිරීමත් සමඟම සමාජයේ ප්‍රශංසා ද ගැරහුම් ද ඔහුට හිමි විය...ඉඩම් හිමි රදලයන් හා නිලධාරී පැලැන්තිය ගොගොල් සමග වෛර බැද ගත් අතර රුසියන් ජාතිකයන්ගේ හොද ගති ගුණ නැද්ද ? මධ්යස්ථ මතධාරීහු ප්‍රශ්න කළහ...ටික කලකින්ම "මළ මිනිස්සු" යුරෝප භාෂා කිහිපයකට පරිවර්තනය වූ අතර ගොගොල් අද්විතිය නිර්මාණ ශක්තියෙන් හෙබි දක්ෂ නවකතා කාරයෙකු ලෙස ප්‍රසිද්ධියට පත් විය...ඒ අතර ගොගොල් ලෝකයා ඉදිරිපිට තම රටටත් ජාතියටත් අපහාස කරන පහත් පෙලේ නවකතාකරුවෙකු ලෙස තවත් පිරිසක් හෙලා දුටහ...

නව කතාවේ පළමු කොටස නිකුත් වී මාස 19 පසු ගොගොල් නවකතාවේ දෙවන කොටසෙහි වැඩ ආරම්භ කළේය..සමාජයේ හොද පැත්ත පෙන්වීමට ඔහුට අවශ්‍ය වුවත් එය හිතු තරම් සාර්ථක නොවීය...සමාජයේ නුගුණ කීමට පුරුදු වී සිටි ඔහුට සුගුණ කීම දුෂ්කර කාර්යක් විය...මිනිසුන්ගේ ඇද කුද කියා විනෝද වීම ඔහුගේ මානසික අවශ්‍යතාවක් විය...එහෙයින් ඔහු එය පුළුස්සා දැමිය...මේ කාලයේ ගොගොල් බලවත් චින්තන විපර්යාසයකට මුහුණ දී සිටියේය...තමාගෙන් රටවැසියාට අවශ්‍ය හාස්‍ය රසය නොව ආගමික ජීවිතයකට අවශ්‍ය උපදෙස් යන්න බලවත් සේ ඇදහු ඔහු ආගමික උමතු භාවයට පත් විය...එවකට රුසියාවේ සිටි මහා විචාරකයා වූ බිලින්ස්කි ගොගොල්ගේ ආගමික උමතුවට නිර්දය ලෙස පහර දුන් අතර ඒ පහර කොතරම් බලවත් වීද යත් අවසානයේදී ආගමික උන්මත්තකයකු ලෙස 1852 දී මිය යාමට ගොගොල්ට සිදුවිය...රුසියානු මාතාවගේ සැබෑ දර්ශනවාදියා නිකොලායි ගොගොල්ය... ඔහු සතුව තිබූ නිර්මාණ ශක්තිය ඉදිරියටත් කුළුගැන්වුණේ නම් තවත් සුවිශිෂ්ට නිර්මාණ ඔහු අතින් බිහිවීමට බොහෝ දුරට ඉඩ තිබුණි...

පරිවර්තන කෘති අතර ගෙවුණු මගේ දිවියේ සිරිල් සී පෙරේරා කතුවරයා විසින් පරිවර්තනය කරන ලද කෘතියක් කියවූ පළමු අවස්ථාව මෙය වන අතර ඉන් මා උපරිම තෘප්තියකට පත් වූ බව කිව යුතුමය...ගොගොල් නම් වූ ඒ ශ්‍රේෂ්ඨ නවකතා කරුවාගේ හාස්‍ය පිරිණු රසවත් දෙබස් සිරිල් සී පෙරේරා කතුවරයා විසින් සරල සුගම්‍ය ලෙස සිංහලට පරිවර්තනය කර ඇති ආකාරය විශ්මයජනකය...දුම්රියේ පොත් කියවීම පුරුද්දක් කරගත් මා ඒ හාස්‍ය රසයෙන් බලවත් අපහසුතාවට පත් වූ අවස්ථාද එමටය..

""" ඔරලෝසුව ලැබුනත් නොලැබුනත් අපේ වීරයා සිටියේ හිසේ මලක් පිපුණාක් මෙන් ප්‍රීතියෙනි...කිසිම බලාපොරුත්තුවක්  නැතිව ලැබුන මේ වාසිය දෙවියන් දුන් දෙයක් වන්න...දැන් ඔහුට මළ දාසයන් පමණක් නොව පණ තිබෙන දාසයෝද සිටිති...මුළු ගණන දෙසීයකට අධිකය...පුලස්කින් ගේ ගම්මානයට පැමිණෙන විට තමාට යම් කිසිවක් ලැබේවි ය යන අදහසක් ඔහු තුල පහළ වූ නමුත් මෙතරම් ලොකු දඩයමක් කර ගැනීමට හැකිවේ යැ යි ඔහු හීනෙකින්වත් නොසිතුවේය...මෙසේ කල්පනා කරමින් රථයෙහි නැග යන අපේ වීරයා උරුහන් බෑවේය...අත මිට මොළවා හොරණෑවක් පිබින්නාක් මෙන් පිම්බේය...අනතුරුව ගීයක් ගායනා කළේය...එය කොතරම් මිහිරි ගීයක් ද කියතොත් බොහෝ වේලා ගීය අසා සිටි සාපින් " ඇහෙනවා නේද අපේ හාමුදුරුවෝ සින්දුවක් කියනවා ? " යි හිස වනා අසුන්ට ඇසෙන සේ කීවේය.. """"